آنچه انسان را در مسير پر فراز و نشيب زندگاني از نابساماني‌ها محفوظ مي‌دارد و موجب سعادت و سرفرازي و سربلندي او در امتحانات الهي مي‌شود ، پژوهش پيرامون علوم الهي و معارف اسلامي و پوشاندن جامۀ عمل به دستورات بلند رباني مي‌باشد .

 

 

در اين خصوص ، دست‌يابي به حقيقت معارف الهي و آشنايي با جايگاۀ حساس و ويژۀ آن‌ها در حيات انساني ، ضروري احساس مي‌شود .

مركز علمي تحقيقاتي دار‌العرفان ، در راستاي اهداف الهي خود ، اين بار افزون بر استفاده از مطالب پربار و عالمانۀ دانشمند محقّق حضرت استاد حسين انصاريان ، با انتشار گلچيني از متن سخنراني‌هاي معظّم له ، از بيان پر حرارت و جذاب سخنراني‌هاي استاد نيز تشنگانِ معارف سراسر نور ائمه اطهار : را بي‌نصيب نگذاشته و بدون خارج ساختن متن سخنراني از قالب گفتاري آن ، باب ديگري را براي استفاده از معارف آل‌الله : و سيراب گشتن از اين چشمۀ پرفيض باز نموده است .

اميد كه با عنايات خاص اهل‌بيت عصمت و طهارت : بيش از بيش بتوانيم از زمزم معارف آن ذوات مقدّس سيراب گرديم .

 

مركز علمي تحقيقاتي دارالعرفان الشيعي

 

 

 

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمدلله رب العالمين و الصلوة و السلام علی سيد الانبياء و المرسلين حبيب الهنا وطبيب نفوسنا ابی‌القاسم محمد صلی الله عليه و علی اهل بيته الطيبين الطاهرين المعصومين المکرمين

 

در جستجوي سرچشمة كوثر

انسانی که شاغول زندگی خود را دستورات خداوند ، انبیاء و ائمه قرار می‌دهد ، به فرمودة قرآن مجید ، تبدیل به انساني مستقیم خواهد شد . ریشۀ ‌کلمة «مستقیم» ، «ق و م» است ، به معنای پایدار ، استوار و پابرجا ؛ وجودی که در دنیا از حملة همة خطرات معنوی در امان است ، و در قیامت هم از طوفان‌های قیامت ، فزع اکبر ، عذاب خدا و آتش جهنم محفوظ است . این دو برنامه که یکی دنیایی است و یکی آخرتی ، بهرة مستقیم بودن است . وجود یک چنین انسان‌هایی ، منافع مهمی برای دیگران و برای خودشان دارند . حالات این افراد ، اخلاقشان ، اعمالشان ، منششان و روششان ، تربیت‌کنندة نفوس و رشد‌دهندة دیگران است ، و آن‌ها دیگران را در کنار خودشان مستقیم بار می‌آورند . هر یک نفری که به خاطر آن‌ها مستقیم شود ؛ چنان‌كه امام ششم (علیه السلام) با توضیح تأویلی یکی از آیات قرآن(*) ، می‌فرماید : ثوابش برای آن‌ها ، مساوی با این است که تمام انسان‌های آفریده شده ، توسّط آن‌ها مستقیم شده‌اند . از این رهگذر ، بهره‌های ابدی خالص و دايمی و همیشگی به فرمودة قرآن ، نصیب آن‌ها می‌گردد . گاهی این گونه از افراد ، جمع خانواده‌شان این چنین است ؛ یعنی شوهر و همسرش ، فرزند ، عروس و داماد همگي مستقیم هستند ، به خاطر این که همّشان عاشقانه ، عارفانه بوده و با رغبت ، با میل ، با شوق ، شاغول الهی را که یا کتاب‌های آسمانی است یا قرآن و یا نبوت ، برای مستقیم بالا آمدن خودشان به کار گرفته‌اند . قوی‌ترین خانواده ، مستقیم‌ترین و سودمندترین در این عالم ، در اولین و آخرین ، خاندان وجود مبارک رسول‌خدا (صلوات الله علیه و آله) است که قرآن کریم تحت عنوان ، اهل‌بیتی که «يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً» (1) هستند ، از آن‌ها نام برده است .

 

آن‌هایی که چه در عالم ظاهر ؛ یعنی زمان حيات دنيويي این خانواده ، چه در عالم معنا ؛ یعنی بعد از پرواز این خانواده به جانب خدا ، وارد این خانه و این بیت ‌شدند و متوسّل به این خانواده گشتند ، فقط محض خاطر این بود که مستقیم شوند و وجودشان از معنویت ، منش و روش آن‌ها بهره ببرد و تبدیل به انسان مستقیم بشوند . یکی از آن‌هایی كه در زمان خودشان وارد این خانه شد ، خانمي بود كه به عنوان کارگری ، و یا به عبارت ساده‌تر ، به عنوان کلفتی وارد اين خانه شد :مردي می‌گوید که من در بیابان داشتم ازجايي عبور می‌کردم كه به خانم تنهايي برخوردم . ناراحت شدم و دلم سوخت كه در این بیابانبی سر و ته عرب ، چی شده كه این زن در این بیابان تنها و جدا مانده است . آمدم جلو و گفتم که کی هستی و چکاره‌اي؟ چرا در این جا قرار گرفتی؟ برگشت به من گفت : «فَقُلْ سَلاَمٌ»(2) ، «فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ»(3) . این آیه‌هاي قرآن را خواند که بگويد چرا ادب نکردی؟ مگر نگفتند به هر کس وارد شدی ، اول سلام کن . جواب بگیر و بعد بپرس . دیدم درست می‌گوید . این چه زنی است که به من با محاسن سفیدم درس می‌دهد؟ معلوم می‌شود که ما هنوز خیلی ادب نشده‌ایم . گفتم : خانم ! این جا چه کار می‌کنی؟ او در جواب من این آیه را خواند : «وَ مَن يَهْدِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُضِلٍّ»(4) ؛ این سؤال تو بی‌جاست کسی که در مدار هدایت خدا است ، خیال مي‌كنی گم شده؟ گم شده به آن می‌گویند که دین ندارد . كسي که دین دارد ، هر کجا باشد ، پیدا می‌شود .

 

 

بر این خزانة خلقت ، گوهر آشکار ، حق است . گفتم : آدمي هستي ، جنّي ، پری‌اي؟ هیچ سخني نمی‌گويي جز اين كه قرآن می‌خواني . آخر جزء چه طایفه‌ای هستی؟ او در جواب این آیه را خواند : «يَا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ» (5). فهمیدم آدميزاد است . گفتم از کجا می‌آیی؟ این آیه را خواند : «أُولئِكَ يُنَادَوْنَ مِن مَكَانٍ بَعِيدٍ»(6) . از اين سخن معلوم شد او از راه دوري آمده است . گفتم : کجا می‌روی؟ گفت : «وَ لِلّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً» (7). فهميدم قصد کعبه را دارد . گفتم چند روز است كه در سفر حج آمدي؟ گفت : «خَلَقَ السَّماوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ مَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ»(8) . با آیه به من فهماند شش روز است كه به اين سفر آمده . گفتم : آيا در این پنج و شش شبانه‌روز غذا خورده‌اي؟ در جواب این آیه را خواند : «وَ مَا جَعَلْنَاهُمْ جَسَداً لا يَأكُلُونَ الطَّعَامَ»(9 ): خداوند جسد و بدن آنان (انبيا) را طوری قرار نداده است که طعام نخورند . گفتم که پس عجله کنید تا از اين جا برویم و به قافله برسیم . اگر بتوانیم به قافله برسیم ، از این بیابان نجات پیدا مي‌کنيم . گفت : «وَ لاَنُكَلِّفُ نَفْساً إلَّا وُسْعَهَا» (10). مي‌خواست به من بفهماند كه قدرت پایش همین مقداري است که می‌بینم و اين قدرت را ندارد كه بخواهد بدود وچنين كاري در توانش نیست . به او گفتم : بیا پشت سر من سوار مرکب من شو تا هر دو با يك مرکب برویم . گفت : «لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ» (11) با خواندن اين آيه خواست به من بگويد چگونه ممكن است یک مرد نامحرم و زن نامحرم یک جا سوار بشوند؟ چون وقتي بدنشان نزدیک هم باشد ، تولید فساد می‌کند . گفتم : شما منظور من را از دعوت كردن به سوار شدن ، به اشتباه فهميدي . بعد پیاده شدم و گفتم : شما سوار شوید ، و سوار شد و این آیه را خواند : «سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذا وَ مَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ»(12) . تا به قافله رسیدیم ، گفتم : خانم ! در این قافله کسی را داری كه آشناي تو باشد؟ چهار آیه خواند : «و َمَا مُحمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ» (13) ، «يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيّاً»(14) ، «يَا دَاوُدُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ»(15) ، «يَا مُوسَى . . . . . إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لاَ إِلهَ إلّا أَنَا فَاعْبُدْنِي»(16) با خواندن اين آيات به من فهماند كه آشناهايش در اين سفر و در اين قافله ، آن چهار نفري هستند که در این چهار آیه ، اسمشان برده شده است . به كنار قافله كه رسیدیم ، هر چهار نفر آنان آمدند و دورش را گرفتند . او سمت من برگشت و رو به من اين آيه را خواند : «الْمَالُ وَ الْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا»(17) . با قرآن به من گفت این‌ها پسران من هستند . بعد رو كرد به هر چهار نفرشان ، و با اين آیه : «يَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الأمِينُ»(18) به آن‌ها فهماند كه اي بچه‌های من ! این فرد براي نجات من زحمت کشید و كارش را بي‌ارزش ندانید و در برابر زحمتش ، به او پول بدهید . پسرانش پول كه دادند ، او نگاهي به پول کرد و با خواندن اين آیة قرآن : «وَ اللَّهُ يُضَاعِفُ لِمَن يَشَاءُ» (19) ، به پسرانش فهماند كه پولي كه داده‌اند ، کم است و بايد آن را اضافه کنند . به پسرانش گفتم : من که از این زن مات‌زده شده‌ام ، مي‌خواهم بدانم او كيست؟ گفتند : مادرمان کنیز حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) بود و بیست سال است با غیر از قرآن ، با ما حرف دیگری نزده است . (20)

 

 

نتيجة اين حكايت اين است كه کُلْفَت و کارگر این خانواده ، خودش شاغول می‌شود برای خانواده‌های جهان ؛ یعنی قرآن ، همة خانواده‌ها ، خانواده‌های مؤمن و اسلامی را این گونه می‌خواهد باشد : «وَ كَذلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ» (21) : من شما مردم مسلمان و امت اسلام را در همة خوبی‌ها ، گواه و شاهد بر مردم عالم می‌خواهم که همة منش ، روش و رفتارتان شاهد بر خوبی‌ها باشد و مردم دنیا هر چیزي از شما می‌بینند ، آن را مثبت ببینند ؛ خوبی ببینند ؛ پاکی ببینند ؛ درستی ببینند . شما خانوادة مسلمان ، از مرد و زن ، از پیر و جوان ، از دولت و ملت ، از ثروتمند و فقیرتان باید شبية اهل‌بیت : باشد .

 

 

 

 

این کلفت خانة آنان بود كه روش ، منش ، حال ، اخلاق و اعمال او ، روش ، منش ، حال ، اخلاق و اعمال فاطمة زهرا (سلام الله علیها) شده است ؛ یعنی فاطمة زهرا (سلام الله علیها) که مستقیم‌ترین زن در جهان خلقت است ، این مستقیم بودنش را ، استقامتش را و درست بودنش را ، نه با زبان ،بلكه به صورت عملي به یک کلفت انتقال داده ، و از نظر وجودي ، اين کلفت تبدیل به مصداق عینی قرآن شده است .

 

 

آنچه گفتيم ، اين پرسش را پيش مي‌آورد كه حضرت‌زهرا (سلام الله علیها) خود ، این همة مایه‌های بی‌نهایت مثبت را از کجا آورده است؟ باید در شیر حضرت زهرا (سلام الله علیها) دقت کرد که چه سینه‌ای به این دختر شیر داده و چه شیری به او داده است ، و آن مادری که این دختر نه ماه در رحم او رشد کرده ، دارای چه حالاتی بوده است . او چه اخلاقی و چه کرامتی داشته است . او چقدر مستقیم بوده است که از طریق رحم ، از طریق شیر ، از طریق عمل ، از طریق اخلاق ، در این دختر جلوه کرده ، مگر نه این که قرآن مجید می‌گوید ، اول وجود مادر و بعد ، وجود پدر ، در وجود فرزند جلوه می‌كند ، و هر چه در پدر و مادر باشد ، در وجود بچه سر در می‌آورد . مصالح ساختمان وجود بچه ، مربوط به پدر بوده و نود درصدش مربوط به مادر است : «اشْهَدُ انَّكِ كُنْتِ نُوراً فِي الأَصْلابِ الشَّامِخَةِ وَ الأَرْحامَ الْمُطَهَّرَةِ»(22) . حالا ببینید خدیجة کبری (سلام الله علیها) چگونه زنی بود؟

 

 

با تحقیقاتی که خود من در مهم‌ترین کتاب‌ها کرده‌ام و در این تحقیقاتم به یقین رسیده‌ام ، اين است كه قبل از پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) ، خدیجة کبری (سلام الله علیها) حاضر نشد ،احدی از افراد مکه را به عنوان شوهر انتخاب کند ؛ چون فردي را از نظر اخلاق ، روش ، منش و عقل و خرد هم‌شأن خودش نمی‌دید . او خانمي بود با اندیشه ، عاقل ، متفکر ، دانا ، بینا و دارای بصیرت ، و حاضر نشد کنار یک بت‌پرست و مُشرک یک روز را هم به سر ببرد . اين خانم تا چهل سالگی ازدواج نکرد(23) ، و مطلقاً افرادي که می‌گویند ایشان قبل از پیغمبر دو بار ازدواج کرده است ، سخني را مي‌گويند كه در کتاب‌های اهل‌سنت آمده(24) ، آن هم تا یک قرن معیّني که اين خبر آن جا قطع شده و قبل از آن ، دیگر چنین مسأله‌ای در کتاب‌های گذشتۀ آنان وجود نداشته است ؛ یعنی اين تحقیقات کاملاً نشان می‌دهد که این دو شوهر نسبت داده شده به حضرت خدیجه (سلام الله علیها) ، ساختگی ، دروغ و قلابی بوده است .

 

 

 

 

حضرت خديجه (سلام الله علیها) كه به سنّ چهل‌سالگي كه مي‌رسد ، داراي ثروت فراواني است و عده‌ای هم با ثروت او کار می‌کنند و حق‌العمل می‌گیرند . از جمله کسانی که حاضر شد با کاروان تجارتی حضرت خدیجه به شام برود ، رسول‌خدا (صلوات الله علیه و آله) بود که در آن زمان حدود بیست و چهار سال داشت . کاروان تجارتي خديجه ، از برکت قدم پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) ، تنها با رفتن به یک سفر شام ، سود فراواني کرد . با برگشتن اين كاروان ، خدیجه به غلامش میسره

گفت : از ماجراي رفتن و برگشتن کاروان چه خبر؟ او به خدیجه کبری (سلام الله علیها) گزارش داد كه برخلاف هر بار ، این بار كسي در کاروان بود كه معدن ادب ، فضیلت ، پاکی ، امانت ، کرامت ، صداقت ، اصالت خرد و معرفت ، درستی ، وقار و آرامش بود . این مجموعه را میسره برای خدیجه (سلام الله علیها) گفت . این فضایل ، کرامات ، درستی‌ها ، واسطه حضرت خدیجه (سلام الله علیها) شد برای ازدواج با اين شخصيت دوست‌داشتني (25). 

 

 

 

 

این ازدواج تنها و براي محض تأمین غریزة جنسی انجام نگرفت . اگر پای بدن در کار بود ، همان وقت که حضرت سیزده و چهارده ساله بود ، ازدواج می‌کرد ، و هر کسي هم از او خواستگاری می‌کرد ، آن را قبول می‌کرد و اين قدر منتظر نمي‌ماند ؛ امّا این خانم آمد و حاضر شد با شرافت ازدواج کند ؛ با کرامت ، با فضیلت ، با درستی ، با صدق ، با وفا ، با صفا ، با عقل ، ازدواج کند . براي همين ، به روايتي خود خانم به خانوادة پیغمبر پیشنهاد داد كه اگر جوانتان براي ازدواج حاضر است و دربارة سنّ من ایرادی ندارد ، من حاضرم با او ازدواج کنم .

 

 

 

پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) مي‌دانست كه چه کسی به او پيشنهاد ازدواج داده است . پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) خبر داشت كه این خانم با همة ثروتش ، دنیای عفّت و عصمت است ؛ دنیاي پاك‌دامنی و فضیلت است . پیغمبر هم كه ملاک ازدواجش ، نه جوانیش بود ، و نه غریزة جنسی و شهوت ، اين پيشنهاد را پذيرفت و با آدمیت ، انسانیت و عقل ازدواج کرد . اين چنين است كه باید محصول این ازدواج ، فاطمه (سلام الله علیها) بشود ؛ یعنی دو عقل ، دو خرد ، دو فضیلت ، دو کرامت ، دو عظمت ، دو دریای صدق و وفا ، با همدیگر ، وجود فاطمه زهرا (سلام الله علیها) را تشکیل می‌دهند . زهرا (سلام الله علیها) از یک طرف خدیجه (سلام الله علیها) است ، و از یک طرف ، پدرش ، پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) ، است .

 

 

 

ازدواج صورت گرفت . جبرئیل (علیه السلام) نازل شد و گفت : یا رسول الله (صلوات الله علیه و آله) ! خدا می‌فرماید ، چهل روز روزه بگیر و خانة خدیجه را هم ترک کن . رسول‌الله (صلوات الله علیه و آله) تا شب چهلم ، چهل روز روزه گرفت . یکی از یاران باوفایش را فرمود ، به در خانة خدیجه (سلام الله علیها) برود و از طرف او بگويد : خدیجه بزرگوار ! من قهر نکرده‌ام ، بلكه من به دستور خدا ، خانه را ترک کردم و به زودي برخواهم گشت و هیچ عیب و علتی در بين نيست و تنها من بايد چهل روز از شما کناره‌گیری کنم و دستور خدا چنين است ، و برای این که بداني خدیجه تو کیستی ، به تو خبر مي‌دهم كه پروردگار در شبانه‌‌روز ، چندين بار ، به وجود تو بر تمام ملائکه مباهات می‌کند .

 

شب چهلم جبرئیل آمد و گفت : درب را ببندید و وقت افطار کسی را در خانه راه ندهید . بعد طَبَقي جلوی پیغمبر گذاشت و گفت : با اين طعام افطار كن . سپس طبق را گشود . در آن خوشه‌هايي از خرما و انگور كه قسمتي از آن خورده شده بود ، قرار داشت . پيامبر با آن طعام افطار کرد و بلند شد و به سمت محراب عبادت رفت . جبرئیل شانه‌اش را گرفت و گفت : خدا می‌فرماید عبادت امشب تو ، رفتن به نزد خدیجه (سلام الله علیها) است . الآن تو با چهل شبانه‌‌روز روزه و عبادت ، آمادة این شده‌اي که ریشة زهرا (سلام الله علیها) در وجودت جوانه بزند و بايد این ريشه را امشب به خدیجه منتقل نمايي .(26) فاطمه (سلام الله علیها) در آن جا باید نُه ماه تربیت شود و رشد کند . این رحم پاک‌ترین رحم عالم است . اگر رحم دیگری شایستگی زهرا (سلام الله علیها) را داشت ، او در آن رحم رشد می کرد .

 

 

 

خدیجه کبری (سلام الله علیها) كه حامله شد ، یک روز پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) آمد و ديد در خانه صدای صحبت می‌آيد . ايشان در اتاق را باز نکرد تا صحبت خدیجه (سلام الله علیها) تمام بشود . اين رفتار پيامبر (صلوات الله علیه و آله) ؛ یعنی ادب بکنید و در حرف مردم ندوید . حرف‌هاي آن‌ها با هم که تمام شد ، دید که خديجه (سلام الله علیها) تنهاست و خانم دیگری هم پیشش نیست . به خديجه (سلام الله علیها) گفت : پس شما با چه کسی حرف می زدی؟ خدیجه (سلام الله علیها) گفت : آقا ! با این بچه‌ای که در رحم دارم . این كار ، باعث آرامش و مایة قرار من شده است . او با من حرف می زند و به من دلداری می‌دهد . این بچه ، مسايل شگفت‌انگيزي را براي من مطرح می‌کند . رسول‌‌الله (صلوات الله علیه و آله) فرمود : خدیجه (سلام الله علیها) ! به من خبر داده‌اند كه این بچه دختر است و مادر یازده امام و همسر امام . این عنایت را خدا نسبت به تو انجام داد . (27)

 

 

 

 

رسول‌خدا (صلوات الله علیه و آله) اظهارات شگفتي را دربارة خدیجه (سلام الله علیها) ابراز کرد . چه شگفت است این نظریاتی که وجود مقدّس رسول ‌خدا (صلوات الله علیه و آله) دربارة خدیجه کبری (سلام الله علیها) داشت و این زن چه زن فوق‌العاده‌ای بود . رسول‌خدا (صلوات الله علیه و آله) می‌فرماید : «اَفْضَلُُ نَسَاءِ الْجَنَّةِ اَرْبَعٌ : خَدِيجَةُ بِنْتِ خُوَيْلِدٍ ، وَ فَاطَمَةُ بِنْتِ مُحَمَّدٍ وَ مَرْيَمُ بِنْتِ عِمْرَانَ ، وَ آسِيَةُ بنِْتِ مُزَاحِمٍ ، اِمْرَأَةُ فِرْعَوْنَ»(28) : برترین زنان هشت بهشت ، چهار زن بوده و بیش‌تر نيستند : خدیجه (سلام الله علیها) ، فاطمه (سلام الله علیها) ، مریم ، آسیه . ببینید با این شاغول قرآن ، خدیجه (سلام الله علیها) تا کجا پرواز کرد . او آمد و در کنار زهرا (سلام الله علیها) ، مریم و آسیه قرار گرفت . بهترین زنان بهشت ،چهار نفرند : مريم بنت عمران ، خدیجه بنت خويلد ، و فاطمه بنت محمّد ، و آسيه بنت مزاحم ، زن فرعون . امام موسي‌كاظم (علیه السلام) فرموده : «قَالَ رَسُولُ اللهِ : اِنَّ اللهَ اِخْتَارَ مِنَ النِّسَاءِ اَرْبَعَاً : مَرْيَمَ ، وَ آسِيَةَ ، وَ خَدِيجَةَ ، وَ فَاطَمَةَ»(29) : (صلوات الله علیه و آله) می‌فرماید : خدا از نظر ایمان ، اخلاق و عمل ، به تمام زنان اولین و آخرینشان نظر کرد و چهار زن را به عنوان بندگان برتر ، انتخاب کرد : مریم ، آسیه ، خدیجه (سلام الله علیها) و فاطمه (سلام الله علیها) .

 

 

 

پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) فرمود : «اِشْتَاقَتِِ الْجَنَّةُ إِلَى اََرْبَعٍ مِنَ النِّسَاءِ : مَرْيَمَ بِنْتِ عِمْرَانَ ، وَ آسِيَةِ بِنْتَ مُزَاحِمِ ، زَوْجَةِ فِرْعَوْنَ ، وَ هِيَ زَوْجَةُ النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله فِي الْجَنَّةِ ، وَ خَدِيجةِ بنِْتِ خُوَيْلِدِ زَوْجَةِ النَّبِيّ ِصلى الله عليه و آله فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ ، وَ فَاطَمَةِ بِنْتِ مُحَمَّدٍصلى الله عليه و آله»(30) : بهشت ، ولع ديدار با اين چهار زن را دارد و می‌گويد كه این چهار زن چه وقت در من قرار می‌گیرند که من دارم از فراق این‌ها ، می‌میرم ؛ شوق بهشت به اين چهار زن است : مریم دختر عمران ، آسیة دختر مزاحم ، زن فرعون در دنيا و زن بهشتي پيامبر (صلوات الله علیه و آله) در آخرت ، خدیجة (سلام الله علیها) دختر خویلد ، همسر پيامبر (صلوات الله علیه و آله) در دنیا و آخرت ؛ یعنی ده میلیون حور‌العین جای یک خدیجه (سلام الله علیها) را در قیامت نمی‌گیرند و به تعبيري ، حور‌العین آن جا راه ندارد ؛ خدیجه (سلام الله علیها) به جاي مُزد حور‌العینِ پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) ، برای پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) بس است ، و فاطمه (سلام الله علیها) ، دختر پيامبر (صلوات الله علیه و آله) .

 

 

 

جبرئیل (علیه السلام) بر پيامبر (صلوات الله علیه و آله) نازل شد . پس گفت : «اِقْرَاْ خَدِيجَةَ السَّلَامَ مِنْ رَبِّهَا . » : سلام من را به خدیجه برسان ، پس رسول‌الله (صلوات الله علیه و آله) گفت : «يَا خَدِيجَةُ ! هَذَا جَبْرئيلُ يَقْرِئُكَ السَّلَامَ مِنْ رَبِّكَ» : الآن جبرئیل (علیه السلام) پیش من است و از جانب خدا به تو سلام می‌رساند ، پس خديجه (سلام الله علیها) گفت : «اللهُ السَّلَامُ وَ مِنْهُ السَّلَامُ وَ عَلَى جبْرئيلِ السَّلَامُ» . (31)

 

 

 

علی (علیه السلام) سیزده ساله بود كه پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) او را صدا زد و فرمود : علی جان ! بیا کنار من بنشین ، و به خدیجه (سلام الله علیها) هم فرمود : خدیجۀ من ! شما هم بیا . بعد رو به آن‌ها گفت : پس از مرگ من ، ولايت علي (علیه السلام) بر جهان واجب می‌شود و امام بعد از مرگ من ، علی (علیه السلام) است ، هر چند الآن او سیزده سالش است و هنوز زمان ولايت او نرسيده ، ولي من می‌خواهم پیش خدا پرونده‌ات پر و کامل بشود . علی جان ! دستت را بگذار روی زمین ، و امیرمؤمنان (علیه السلام) دستش را روی زمین گذاشت .

 

پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) هم دستش را گذاشت روی دست علی (علیه السلام) ، و بعد به خدیجه (سلام الله علیها) فرمود ، دستت را بگذار روی دست من ، و با علی (علیه السلام) به عنوان امام واجب‌الاطاعة بیعت کن ؛ چون در قیامت اگر در پروندة مردم ، رضایت علی (علیه السلام) نباشد ، آنان اهل نجات نیستند . خدیجه (سلام الله علیها) گفت : یا رسول‌الله ! به جان ، ولایت علی (علیه السلام) را می‌خرم و با علی (علیه السلام) بیعت می‌کنم تا آن جا كه حاضرم جانم را فدای علی (علیه السلام) کنم(32) . این بيعت ، يك بیعت صحیح است .

 

 

 

امام مجتبی (علیه السلام) در توضیح آیه شریفۀ «فِي أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَكَ»(33) : من شما را در رحم مادرتان به هر شکلی که خواستم صورت‌بندی کردم و قیافه به شما دادم ، فرمود : «صَوَّرَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلِىَّ بْنِ اَبى‌طَالِبٍ فِي ظَهْرِ اَبِى‌طَالِبٍ عَلَى صُورَةِ مُحَمَّدٍ ، فَكَانَ عَلَىُّ بْنِ اَبِى‌طَالِبٍ اََشْبَهَ النَّاسِ بِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عليه و آله» (34) : خدا در صلب ابی‌طالب شکل و قیافة علی (علیه السلام) را به شکل و قیافة پیامبر نقاشی کرد . تا حالا می‌دانستید علی (علیه السلام) شکل کیست؟ مگر خدا در قرآن نمی‌فرماید : علی و پیغمبر ، جان هم هستند «وَ أَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ» (35) ، «فَكَانَ عَلَىُّ بْنِ اَبِى‌طَالِبٍ اََشْبَهَ النَّاسِ بِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عليه و آله» ، و امّا خدواند برادرم حسین (علیه السلام) را به شکل مادرم فاطمه (سلام الله علیها) در رحم مادر نقاشی کرد : «وَ كَانَ الْحُسَيْنُ بْنِ عَلَّىٍ اََشْبَهَ النَّاسِ بِفَاطَمَةِ» (36) ، و امّا من را که می‌خواست در رحم مادرم زهرا (سلام الله علیها) صورتگری کند ، من را به شکل مادر بزرگم خدیجه (سلام الله علیها) نقاشی کرد : «كُنْتُ أشْبَهَ النَّاسِ بِخَدِيجَةِ الْكُبّرَى» (37).

 

کار شخصیت این زن و مستقیم شدنش به جایی رسید که ما می‌خواهیم امام حسین (علیه السلام) را معرفی کنیم ، برخلاف آنچه در دنيا مرسوم است كه افراد را با پدرانشان معرفی می‌کنند ، ما ابا‌عبدالله (علیه السلام) را در دو جا ، با مادر معرفی می‌کنیم : «السَّلَامُ عَلَيْکَ يَابنَ فَاطَمَة الزَّهْرَاء السَّلَامُ عَلَيْکَ يَابْنَ خَدِيجَة الکُبّرَی» (38).

 

 

 

در روایت دارد كه در روز غربت پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) ، خدیجه (سلام الله علیها) وزیر صادق پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) بود و پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) در كنار او آرامش مي‌يافت(39) . با اين كه خديجه (سلام الله علیها) پيش از ازدواج با پيامبر (صلوات الله علیه و آله) ، زني ثروتمند بود ، تمامي بیست میلیون دینار ثروت خود را در مسير و راه پیغمبر هزينه كرد . ابن‌عباس در تفسير آية «وَ وَجَدَكَ عَائِلاً فَأَغْنَى»(40) فرموده : خداوند مي‌گويد : خداوند تو را پيش قومت ، فقير يافت بي‌آن كه مالي براي تو باشد ، پس با مال خديجه تو را بي‌نياز كرد (41). پيغمبر نيز درتجليل اين فداكاري فرمود : «مَا قَامَ وَ لَا اسْتَقَامَ دِينِي اِلَّا بِشَيْئَيْنَ : مَال خَدِيجةِ وَ سَيْفِ عَلِيِّ بْنِ اَبِي‌طَالِبٍ»(42) : این دین به مال خدیجه (سلام الله علیها) و شمشیر علی (علیه السلام) تا روز قیامت پا بر جا شد ؛ یعنی پيغمبر (صلوات الله علیه و آله) ثواب مال خدیجه (سلام الله علیها) را گذاشت کنار شمشیر علی (علیه السلام) . در پاسخ به اين تلاش‌ها و ياري‌ها بود كه پيغمبر (صلوات الله علیه و آله) خديجه (سلام الله علیها) را به پاداش خانه‌اي در بهشت بشارت داد ، خانه‌اي از يك قطعه (از زبرجد) در بهشت كه در آن رنج و ناآرامي نيست .(43)پ

 

خديجه (سلام الله علیها) تمام سختی‌ها را همراه پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) تحمّل کرد و تمام هزار شبانه‌‌روزي كه حضرت (صلوات الله علیه و آله) در شعب ابی‌طالب حبس بود ، اين بانو خم به ابرو نیاورد . این زن ، هزار شبانه‌روز ، تشنه ، گرسنه و پابرهنه در محاصرة دشمن به سرآورد و در اين مدّت ، همیشه به پیامبر (صلوات الله علیه و آله) می‌گفت : جان من فدای تو باد !

او كه از آن هزار شبانه‌روز محاصره ، به درآمد ، از بس که در اين محاصره زجر دیده بود ، بيمار شد و به مرگ نزدیک گشت . (44)

 

 

 

بيماري خديجه (سلام الله علیها) كه شدت گرفت ، پيغمبر (صلوات الله علیه و آله) به نزد او رفت و کنار بسترش نشست . خديجه (سلام الله علیها) گریه مي‌کرد . پیغمبر (سلام الله علیها) فرمود : خدیجه جان ! چرا گریه می‌کنی؟ عرض کرد : الان كه لحظات آخر عمرم است ، فقط برای یک مسأله گریه می‌کنم و آن این است كه نمی‌دانم الآن که دارم می‌میرم ، آیا خدا از من راضی است یا نه؟ جبرئیل (علیه السلام) نازل شد و فرمود : یا رسول‌الله ! خدا می‌فرماید ، سلام من را به خدیجه (سلام الله علیها) برسان و بگو ،. من از تو راضی هستم . خدیجه شاد شد . 

 

 

بعد خدیجه (سلام الله علیها) گفت : آقا ! من خواهشی از شما دارم ، ولي خجالت می‌‌کشم آن را به شما بگويم ؛ شما از اتاق بیرون بروید تا من آن را به دخترمان فاطمه (سلام الله علیها) بگویم تا او بعداً آن را به شما بگوید . خدیجه (سلام الله علیها) فاطمة پنج ساله را صدا کرد و از او خواست كه كنارش بنشيند . سپس به او گفت : فاطمة من ! من می‌خواهم به خانة قبر بروم و به عالم برزخ داخل شوم ، برای محفوظ ماندن من از عذاب قبر و برزخ ، تو به پدرت بگو مرا در عبای خودش بپيچد و کفن کند . فاطمه جان ! می‌داني پدرت در این عبا چقدر خدا را عبادت کرده؟ فاطمه (سلام الله علیها) گفت : چشم مادر . فاطمه (سلام الله علیها) بیرون آمد و گفت : پدر ! مادر می‌گوید من را در عبای خودت کفن کن ! پيغمبر فرمود : فاطمه جان ! چشم ، و عباي خود را به او داد . فاطمه (سلام الله علیها) آن را براي مادر بُرد و مادر از ديدن آن ، بسيار خوشحال شد .

 

 

 

هنوز سه روز از وفات ابوطالب (علیه السلام) نگذشته بود كه خديجه (سلام الله علیها) هم وفات يافت . پيغمبر (صلوات الله علیه و آله) شروع كرد به اين كه جسم شريف آن حضرت را آمادة سفر آخرت نمايد ، همين كه خواست حضرت را كفن كند ، جبرئيل (علیه السلام) نازل شد و گفت : در ميان اين بقچه ، كفن خديجه (سلام الله علیها) است از لباس‌هاي بهشتي كه خداوند آن را به او هديه نموده . بعد بقچه‌اي به پیغمبر (صلوات الله علیه و آله) داد و گفت : يا رسول‌الله ! خدا پنج کفن فرستاده كه اولین آن‌ها متعلّق به خدیجه (سلام الله علیها) است . اما عبایی که از تو خواسته ، نخست ، رویش را با آن بپوشان و بعد او را با كفني كه من داده‌ام ، بپوشان . دومین اين كفن‌ها هم متعلّق به دخترت فاطمه (سلام الله علیها) است و یکی از آن‌ها هم متعلّق به خودت است ، و چهارمين آن‌ها هم متعلّق به علی (علیه السلام) است و پنجمین آن‌ها هم متعلّق به حسن (علیه السلام) تو است . (45)

 

 

 

پيغمبر (صلوات الله علیه و آله) كه نمی‌خواست فاطمه (سلام الله علیها) شاهد مرگ مادرش باشد ، فاطمه (سلام الله علیها) را بغل کرد و به خانة ابوطالب برد و او را به زن عمويش ، فاطمه بنت اسد ، مادر علي (علیه السلام) ، سپرد . بعد هم برگشت سر خدیجه (سلام الله علیها) را به دامن گرفت . خدیجه (سلام الله علیها) از دنیا رفت . هنگام مرگ ، فرشتگان به استقبال حضرت آمده بودند . (46) سپس جسد مطهّر خديجه (سلام الله علیها) را با يارانش به حجون بردند تا او را در كنار قبر مادرش ، حضرت آمنه ، به خاك بسپارند . هنوز نماز ميّت تشريع نشده بود ، براي همين خود رسول‌خدا (صلوات الله علیه و آله) درآن قبري كه براي حضرت خديجه (سلام الله علیها) آماده كرده بودند ، رفت و خوابيد و سپس بيرون آمد . بعد آن گوهر پاك را در آن جا به خاك سپرد و او با ملکوتیان هم‌نشین شد .

 

 

پيامبر (صلوات الله علیه و آله) كه به خانه رفت ، پيوسته فاطمة خردسال به گرد پيامبر مي‌چرخيد و سراغ مادرش را مي‌گرفت ، و رسول‌الله (صلوات الله علیه و آله) نمي‌دانست به او چه بگويد تا اين كه جبرئيل (علیه السلام) نازل شد و گفت : پروردگارت به تو دستور مي‌دهد كه بر فاطمه (سلام الله علیها) سلام كني و به او بگويي كه مادرت در ميان آسيه ، زن فرعون ، و مريم ، دختر عمران ، به سر مي‌برد ، در خانه‌اي از تارهاي طلا و نقره كه چارچوب‌هايش ، از طلا و ستون‌هايش ، از ياقوت قرمز است . پس فاطمه (سلام الله علیها) گفت : «اِن‌ّ اللهَ هُوَ السَّلَامُ و مِنْهُ السَّلَامُ و اِلَيْهِ السَّلَامُ» . (47)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

--------------------------------------------------------------------

 

 

 

#وب_سایت_تخصصی_حضرت_خدیجه
#ام_المومنین
#اول_بانوی_مسلمان
#ond[i]